Ένα wine bar, δύο γκαλερί και ένα ζαχαροπλαστείο συμβάλλουν στη μεταμόρφωση ενός δρόμου του Πειραιά.
Μέχρι πριν από τέσσερα χρόνια η οδός Πολυδεύκους στον Πειραιά πίσω από το υπουργείο Εσωτερικών, παράλληλη της Αγίου Διονυσίου και της Ακτής Κονδύλη, ήταν ένας δρόμος γεμάτος συνεργεία αυτοκινήτων (με το όνομα «Πολυδεύκης»), καταστήματα υδραυλικών ειδών και αποθήκες, εντελώς «νεκρός» τη νύχτα. Όταν άνοιξε εκεί, στο νούμερο 39, το Paleo (Πολυδεύκους 39), το wine store, ο Γιάννης Καϋμενάκης, πολλοί μιλούσαν για μεγάλο ρίσκο και τον χαρακτήριζαν «τρελό». Μέσα σε τέσσερα χρόνια, όμως, ο δρόμος έγινε ένα «κρυμμένο» μυστικό του Πειραιά, η περιοχή με την πιο ραγδαία ανάπτυξη.
Λίγο πιο πέρα από το Paleo, στο νούμερο 41, η Σύλβια Κούβαλη έφερε το παράρτημα της γκαλερί Rodeo από την Κωνσταντινούπολη κι έδωσε καλλιτεχνική υπόσταση στην περιοχή. Η γκαλερί είναι ένα «production house», ένας χώρος παραγωγής έργων και διαλόγου που φιλοξενείται σε ένα ανακαινισμένο κτίριο του 1900, όπου έχουν εκθέσει σημαντικοί σύγχρονοι καλλιτέχνες όπως οι Leidy Churchman, Liliane Lijn και πιο πρόσφατα η Tamara Henderson.
Στον ίδιο δρόμο, πολύ κοντά στην γκαλερί, στο νούμερο 37Α, άνοιξε πριν από μερικούς μήνες η Άρτεμις Μπαλτογιάννη τον χώρο τέχνης «The Intermission» με στόχο «να εκμεταλλευτεί τη διαρκή αίσθηση επικοινωνίας με το εξωτερικό που δίνει ένα λιμάνι, την ανάγκη των καλλιτεχνών να βρεθούν σε νέα και συναρπαστικά περιβάλλοντα, όπως ο Πειραιάς και η Ελλάδα, και την ανάγκη του ελληνικού κοινού να έχει μια απευθείας σχέση με καλλιτέχνες και γκαλερί του εξωτερικού».
Πριν από έναν ακριβώς χρόνο ο δρόμος έγινε και pastry spot, με ένα πολύ όμορφο εργαστήριο ζαχαροπλαστικής, το Bon Bon, του pastry chef Κρίτωνα Πουλή.
Η Σύλβια Κούβαλη ήταν η πρώτη Ελληνίδα που, πριν από 13 χρόνια, τόλμησε να εισβάλει στην εικαστική σκηνή της Κωνσταντινούπολης με την γκαλερί Rodeo και όταν οι εξελίξεις την ανάγκασαν, πήγε στο Λονδίνο, «μετακομίζοντας» εκεί και την γκαλερί της. Όταν θέλησε να κάνει το πρώτο της άνοιγμα στην άλλη πλευρά του Αιγαίου επέλεξε τον Πειραιά. Αναζητώντας στέγη, βρέθηκε περίπου τυχαία στη γειτονιά του Αγίου Διονύση και, όπως λειτούργησε αυθόρμητα τότε στην Πόλη, έτσι και το 2018, όταν αντίκρισε την παλιά πετρόκτιστη αποθήκη της οδού Πολυδεύκους, η απόφασή της ήταν ακαριαία. Αν ήταν να ανοίξει μια γκαλερί στην Ελλάδα, εδώ θα το έκανε. Ανάμεσα σε συνεργεία και σιδεράδικα, θεώρησε ότι ήταν το ιδανικό σημείο για να στήσει την ελληνική εκδοχή της Rodeo.
Με σύμμαχό της τον αρχιτέκτονα Etienne Descloux, ο οποίος ανέλαβε τη διαμόρφωση του ψηλοτάβανου οικοδομήματος των αρχών του 20ού αι., μετατρέποντάς το σε έναν από τους πιο καλαίσθητους σύγχρονους ελληνικούς καλλιτεχνικούς χώρους, εγκαινίασε την γκαλερί τον Ιούνιο του 2018 με ατομική έκθεση του Αμερικανού Leidy Churchman. Έκτοτε δεν έχει σταματήσει να φέρνει τους πιο ενδιαφέροντες εικαστικούς της παλιότερης και τρέχουσας γενιάς, ξένους και Έλληνες που έχουν κάτι νέο, τολμηρό και ρηξικέλευθο να παρουσιάσουν, συχνά επικεντρώνοντας στην προβληματική της ταυτότητας και των φύλων.
Η Σύλβια θεωρεί ότι το ορμητήριο της στον Πειραιά είναι ιδανικό και για παραγωγή έργων, κάτι που συνέβαινε και στο Τοπ Χανέ της Πόλης, όπου δρούσε επί μία επταετία ‒το Λονδίνο, από την άλλη, δεν ενδείκνυται για τέτοιου είδους δραστηριότητες. Η μέχρι πρόσφατα σκοτεινή πλευρά του λιμανιού σιγά-σιγά αναβαθμίζεται, εξελίσσεται, γίνεται μόδα και σημείο έλξης όλο και περισσότερων δημιουργικών ανθρώπων, δικαιώνοντας για μία ακόμα φορά το αλάνθαστο ένστικτο της Σύλβιας.
Η τρέχουσα έκθεση «Keep Begging» του Shahryar Nashat με τρομερά ενδιαφέροντα βίντεο και μια σειρά γλυπτών θα διαρκέσει μέχρι τις 21 Μαρτίου. Επίσης, μόλις εγκαινίασε τον καινούργιο της χώρο στο Mayfair, με την έκθεση «Bad House» του ίδιου καλλιτέχνη, κίνηση που σηματοδοτεί την έναρξη δημιουργικού διαλόγου μεταξύ των δύο χώρων, που στο εξής θα συνδιαλέγονται.
Πολυδεύκους 41, Πειραιάς
Ο πλέον πρόσφατος εκθεσιακός χώρος του Πειραιά ονομάζεται The Intermission και άνοιξε στις 18 Σεπτεμβρίου του 2019, μόλις λίγα μέτρα πιο κάτω από την γκαλερί Rodeo στην οδό Πολυδεύκους, με μια έκθεση του Τζον Νάιτ. Η δημιουργός του Άρτεμις Μπαλτογιάννη, ιδιαίτερα δραστήρια art advisor εδώ και χρόνια, έχοντας περάσει σημαντική περίοδο της ζωής της στη Νέα Υόρκη, είχε στο μυαλό την ανάλογης μορφής γκαλερί Rental. Αφορμή, βέβαια, στάθηκε η Rodeo και η φίλη της Σύλβια Κούβαλη, καθώς η ίδια δεν είχε ουδεμία σχέση με το λιμάνι. Μια επίσκεψη ήταν αρκετή για να ξεκινήσει αυτή την πρωτοβουλία, στο πλαίσιο της οποίας θα καλεί διακεκριμένους διεθνείς καλλιτέχνες μαζί με την γκαλερί που τους εκπροσωπεί, ώστε να δείχνουν δουλειά τους στον τόσο διαφορετικό αυτό χώρο, μακριά από το κέντρο της Αθήνας.
Εξηγεί: «Αισθητικά και ιστορικά μού άρεσε το αφήγημα του Πειραιά. Κοίταξα γύρω μου και είπα "είναι σωστό να πάω εκεί". Ο χώρος έχει την ιδιαιτερότητά του, δεν είναι μεγάλος, αλλά είναι ψηλοτάβανος κι αυτό εμπνέει πολλούς καλλιτέχνες. Το πρώτο έργο που έκανε εδώ ο Τζον Νάιτ, ένας εννοιολογικός καλλιτέχνης, ήταν τα μπαλόνια, κι ενώ ο κύριος στόχος του ήταν πολιτικός και εννοιολογικός, φορμαλιστικά ήταν ένας τρόπος να διαχειριστεί αυτό ακριβώς το ύψος. Είναι μια πρόκληση και ο στόχος είναι να έρχονται καλλιτέχνες που θα κάνουν έργα ειδικά για τον χώρο ή θα τοποθετούν τα έργα τους στον χώρο, ειδικά καλλιτέχνες των οποίων η δουλειά είναι πιο δύσκολο να βρει αγοραστές».
Το στοίχημα του Intermission είναι να προσελκύσει ατομικές εκθέσεις, αλλά η Άρτεμις βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις και με συλλογές, ενώ μελλοντικά δεν θεωρεί απίθανο να εκθέσουν δημιουργοί και γκαλερί από την Ελλάδα. Οι ξένες γκαλερί, όπως είναι αναμενόμενο, ενθουσιάζονται με την περιοχή, οπότε δεν είναι παράξενο που το πρόγραμμα έχει κλείσει μέχρι το 2021. Η επόμενη έκθεση έχει οριστεί για την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου. Φυσικά, η απόμακρη γειτονιά στην οποία βρίσκεται δεν είναι εύκολη από πλευράς επισκεψιμότητας, παρ' όλα αυτά έχει φτάσει μέχρι και τα 10 άτομα την ημέρα, περισσότερους απ' ό,τι περίμενε και η ίδια!
Βέβαια, τα επόμενα χρόνια η εικόνα θα είναι εντελώς διαφορετική, αν σκεφτεί κανείς το υπερφιλόδοξο και γιγαντιαίο πρόγραμμα ανάπτυξης που έχουν μεθοδεύσει για την ευρύτερη περιοχή διάφορες πανίσχυρες εταιρείες real estate. «Μας προσέγγισαν και μας μίλησαν για μια αλλαγή που μας τρομάζει ως προοπτική. Ετοιμάζεται για μεγάλη ανάπτυξη η περιοχής στην οποία βρισκόμαστε. Αναπαλαίωσαν τον Παπαστράτο και έκαναν γραφεία. Το ίδιο θα συμβεί και με το σπίτι που χρησίμευσε ως σκηνικό για το Ποτέ την Κυριακή. Σήμερα έχει 2-3.000 εργαζόμενους και θα γίνουν 7.000. Οι γκαλερί, σε μια τέτοια περίπτωση, θα παίξουν τον ρόλο τους».
Πολυδεύκους 37Α, Πειραιάς
Γαλλική ζαχαροπλαστική στο λιμάνι
Το βιογραφικό του pastry chef Κρίτωνα Πουλή είναι τόσο εντυπωσιακό όσο και τα γλυκά του. Ξεκίνησε από την ελληνική σχολή Le Monde και στη συνέχεια πήγε στη σχολή Cordon Bleu στο Παρίσι. Εκεί εργάστηκε δίπλα σε μεγάλους μετρ της παγκόσμιας γαστρονομίας, σε βραβευμένα με 3 αστέρια Michelin εστιατόρια, στο Παρίσι με τον σεφ Alain Passard του L'Arpège, με τον σεφ Alain Senderens στο «Alain Senderens», στο Λονδίνο με τον Pierre Gagnaire στο Sketch και στη Νέα Υόρκη με τον Alain Ducasse. Στη συνέχεια, συνεργάστηκε για δέκα χρόνια με τον Pierre Hermé, τον καλύτερο ζαχαροπλάστη του κόσμου, κι έγινε το δεξί του χέρι. Ως Chef Pâtissier Executive & Chef de Projet International ανέλαβε όλα τα openings του Pierre Hermé. Παράλληλα, στο Παρίσι εργάστηκε ως καθηγητής ζαχαροπλαστικής στη σχολή του Alain Ducasse. Σήμερα διδάσκει στην Αθήνα στη σχολή Le Monde, με στόχο να κάνει και δικά του σεμινάρια στον χώρο του εργαστηρίου του.
Εκτός από εκπληκτικό χειροποίητο παγωτό (με πάνω από 25 γεύσεις), στο μικρό μαγαζί του, που βρίσκεται τόσο κολλητά στο Paleo ώστε μοιράζονται το ίδιο νούμερο, μπορεί να βρει κανείς γλυκά με άρωμα Ελλάδας, αλλά με γαλλική τεχνική, όπως η τάρτα μήλου, δύο εξαιρετικά γλυκά με σοκολάτα και μακαρόν μανταρίνι.
Πολυδεύκους 39, Πειραιάς, 210 4117999
